Theo phong tục Việt Nam, đám giỗ thường được tính theo ngày mất âm lịch, còn gọi là ngày kỵ. Hằng năm, gia đình sẽ làm giỗ đúng ngày âm này để tưởng nhớ người đã khuất. Do hệ thống âm – dương lịch không trùng khớp hoàn toàn với lịch dương và các ngày lễ lớn cũng được ấn định cố định theo âm lịch (như Tết Nguyên Đán), nên việc đám giỗ làm ngày nào đôi khi rơi đúng vào dịp lễ Tết là điều khá phổ biến.
Có ba nguyên nhân chính khiến ngày giỗ trùng ngày lễ:
Theo quan niệm truyền thống, cúng giỗ đúng ngày là cách thể hiện lòng hiếu kính và sự ghi nhớ trọn vẹn đối với tổ tiên. Tuy nhiên, dân gian cũng đề cao sự linh hoạt, bởi lễ giỗ không chỉ nằm ở thời điểm mà quan trọng hơn là tấm lòng thành của con cháu. Vì vậy, khi giỗ chạp trùng ngày lễ Tết, việc điều chỉnh ngày giỗ được xem là chấp nhận được.
Ngày giỗ mang ý nghĩa nhắc nhở con cháu về cội nguồn và đạo hiếu. Dù làm giỗ đúng ngày hay dời sang thời điểm khác, điều cốt lõi vẫn là không quên ngày kỵ và vẫn có nghi thức thắp hương, khấn lễ để tưởng niệm.
Gia đình nên làm giỗ đúng ngày khi:
Gia đình có thể dời ngày giỗ nếu:
Theo phong tục, giỗ có thể làm trước hoặc sau lễ, miễn vẫn giữ sự trang nghiêm.

Làm giỗ trước có được không?
Làm giỗ trước Tết phù hợp khi ngày giỗ rơi đúng những ngày lễ chính. Cách này giúp tránh gấp gáp và thuận tiện cho việc chuẩn bị.
Làm giỗ sau lễ
Làm giỗ sau Tết giúp con cháu sum họp đầy đủ. Tuy nhiên, gia đình vẫn nên thắp hương đúng ngày giỗ để giữ trọn ý nghĩa tâm linh.
Có thể gộp cúng giỗ với cúng Tết nếu mâm lễ vẫn trang nghiêm và khi khấn nêu rõ ý nghĩa của từng lễ.
Nhiều gia đình hiện nay chọn sự linh hoạt để phù hợp điều kiện sinh hoạt, miễn vẫn giữ sự tôn kính và thống nhất.
Dù làm giỗ vào thời điểm nào, tấm lòng hiếu kính vẫn là yếu tố quan trọng nhất.
Khi đám giỗ trùng ngày lễ Tết, gia đình có thể linh hoạt làm trước hoặc sau ngày lễ mà không phạm phong tục. Điều quan trọng nhất là không quên ngày kỵ và giữ trọn lòng thành kính với tổ tiên. Hiểu đúng sẽ giúp bạn biết đám giỗ làm ngày nào cho phù hợp hoàn cảnh mà vẫn vẹn toàn ý nghĩa tâm linh.